ΠΑΡΑ τὴν ὑψηλὴ φύση της, ἡ Πόλη κατάντησε νὰ βλέπει ὡς κύρια ἐνέργεια, ὅ,τι ἦταν ἁπλὴ δύναμη καὶ οὔτε κἂν ἡ πιὸ σημαντικὴ ἀνάμεσα στὶς δυνάμεις της, ἐξέλιξη εἰκονιζόμενη στὴν ἴδια τὴν πορεία τῆς τραγικῆς ποίησης ἀπὸ τὸν Αἰσχύλο στὸν Εὐριπίδη. Ὅπως εἰδοποιοῦσε ὁ Σωκράτης, ἂν εἶναι ἀναγκαῖο πρῶτα νὰ ταλαιπωρηθεῖς γιὰ νὰ ἀπολαύσεις ἀργότερα, πρόκειται γιὰ δουλικὴ ἀπόλαυση.[487] Ὁσοδήποτε ἀναγκαία τέτοια δουλεία, δὲν ἐπιβάλλει ὅμως τὸ πρόταγμά της. Ἡ πολιτεία τῶν ἀρχαίων διαφθειρόταν ἀναπτύσσοντας αὐτὸ ἀκριβῶς γιὰ τὸ ὁποῖο μερικοὶ τὴν θαυμάζουν σήμερα, διαχειριστικὴ καὶ αὐτονομιστικὴ ἀπόβλεψη. Χαρακτηριστικὰ στὴν Σπάρτη, ἀλλὰ καί στὴν Ἀθήνα, ἡ δικαιοσύνη ἔφθασε νὰ “ἐμφανίζεται σὰν μιὰ ὁλότελα φυσικὴ αὐτορυθμιζόμενη τάξη”,[488] μὲ τὴν θεμέλια διάσταση τῆς ἱερότητας καὶ φιλίας νὰ ἐγκαταλείπεται. Χωρὶς φιλία τὰ περιστέρια τοῦ Δία πέταξαν καὶ ὁ ὀμφαλὸς τῆς γῆς ἔκλεισε, ἀφήνοντας βιοπάλη ἀντὶ γιὰ ναό, ἑταιρεία ἀντὶ γιὰ Πόλη, βιο–μηχανία ἀντὶ γιὰ φιλοσοφία.

“Αὐτή εἶναι ἡ κατάσταση τῆς χώρας [τῆς Ἀτλαντίδας] ἀπ’ ὅπου προέρχεται ὁ μεγάλος κίνδυνος. [Μὲ τὸν μῦθο αὐτὸ ὁ Πλάτων ἐξηγεῖ πὼς] ἡ Ἀθήνα δὲν ἀπειλεῖται ἀπὸ καμμιά ἄγρια ὁρδὴ οὔτε ἀπὸ μεταναστεύσεις πληθυσμοῦ, ἀλλὰ ἀπὸ μιὰ πολιτισμένη πολιτεία μὲ ὑψηλὸ ἐπίπεδο ἀνάπτυξης, ὅπου ἀντὶ [φιλίας γιὰ τὸν ζωντανὸ Θεὸ καὶ τιμῆς] γιὰ τὶς [ἱερὲς ἐν ταυτῷ καὶ] φυσικὲς δυνάμεις, κυριαρχοῦν ἀφηρημένοι τεχνητοί, ἔστω κι ἂν εἶναι πολὺ ἔξυπνοι, κανόνες, ὅπου στὴν θέση ἑνὸς ζωντανοῦ ὅλου καὶ ὀργανικῶν μερῶν, κυβερνάει ἕνα σύστημα σχηματικῶν, ἔστω κι ἂν εἶναι ἐξυπηρετικές, διευθετήσεων … Γῆ, πόλη καὶ κάτοικοι τῆς Ἀτλαντίδας εἶναι σὰν νὰ τοὺς ἔχεις βγάλει μὲ κανόνα καὶ διαβήτη”.[489]