Ὁ ἔρωτας γέννησε τὴν δημοκρατία, ἐπιτρέποντας στὴν κοινωνία νὰ διαμορφώνεται ἀπὸ τὴν φιλία της, ὅμως οἱ θεσμοί, ἀκόμα καὶ οἱ πιὸ δημοκρατικοί, τὸ πολὺ νὰ τιμοῦν καὶ νὰ εὐνοοῦν — δὲν γεννοῦν ἔρωτα. Σωστὰ ὁ Ντοστογιέφσκυ ἀναγνωρίζει “μοιραία καὶ ὀλέθρια τὴν πεποίθηση πὼς φτάνει νὰ ὑπάρχει ἡ λέξη ‘δημοκρατία’ καὶ νὰ δώσεις δημοκρατία στὴ χώρα, γιὰ νἆναι γιὰ πάντα εὐτυχισμένη”,[462] καὶ κάθε ὅμοια πεποίθηση εἶναι ὀλέθρια, ἐφόσον τὴν παρουσία τοῦ Λόγου δὲν ἐκβιάζει κανένα πολίτευμα. “Ἡ [ὁποιαδήποτε] νομιμότητα προσδιορίζει ὅρια στὶς δραστηριότητες, ἀλλὰ δὲν τὶς ἐμπνέει”,[463] γι’ αὐτὸ οὔτε ἡ δημοκρατία οὔτε κἂν ἡ θρησκεία δὲν ἐμπόδισε τοὺς ἀρχαίους νὰ ἐκθέτουν τὰ ἀνεπιθύμητα νεογέννητα, πολλοὶ νὰ δημαγωγοῦν ἢ νὰ πλουτίζουν εἰς βάρος τῶν ἄλλων, νὰ φθονοῦν, νὰ συκοφαντοῦν, νὰ προδίδουν, νὰ ἐγκαταλείπουν ἀστέγους,[464] νὰ ἐκτελοῦν ἀντιφρονοῦντες…
Ἡ ἴδια ἡ γλῶσσα διδάσκει ὅτι ἀστεῖος δὲν εἶναι ἁπλὰ ὅποιος προέρχεται ἀπὸ τὴν περιοχὴ ἢ ἔστω τὶς συνήθειες τοῦ ἄστεως, ἀλλὰ ὁ χαριτωμένος καὶ ὄμορφος: “εἶδαν ὅτι τὸ παιδὶ [ὁ νεογέννητος Μωϋσῆς] ἦταν ἀστεῖο καὶ τὸ ἔκρυψαν γιὰ τρεῖς μῆνες”.[465] Γύρω ἀπὸ τὴν ὀμορφιὰ αὐτὴ καὶ μέσα της ἱδρύεται ἡ Πόλις. Ἐπειδὴ ἡ μεγάλη ὀμορφιὰ σημαίνει τὴν θέαση αἰώνιας μαζὶ καὶ προσωπικῆς πραγματικότητας, δηλαδὴ τὸν ἔρωτα, ἀγροῖκος δὲν εἶναι ὅποιος κατοικεῖ στὴν ὕπαιθρο ἢ δὲν ἔχει ‘ἐξευγενισμένους’ τρόπους, ἀλλὰ καθαρὰ ὁ παραδομένος σὲ θνητὸ φρόνημα βαθειὰ ἀκοινώνητος ἄνθρωπος: “νήπιοι κι ἀγρότες, ποὺ ἡ σκέψη σας εἶναι ὅλο στὰ ἐφήμερα…”[466]
Σελ. 123456789101112131415161718192021222324252627282930313233
