86 Φαῖδρος 264c.

87 Γρηγόριος Νύσσης, Εἰς τὸν Ἐκκλησιαστήν, τ. 5, σ. 278.

88 Μάξιμος ὁ Ὁμολογητής, PG 90, 496a καὶ 492a: παραθέτει καὶ μεταφράζει ὁ ἱερομ. Γρηγόριος, Θεία Λειτουργία, Ἀθήνα 19873, σ. 233.

89 DK 87.

90 Γρηγόριος Θεολόγος, Εἰς τὴν Πεντηκοστήν, λόγος 41, PG 36, 448.

91 Γρηγόριος Θεολόγος,Ἠθικὰ ἔπη, PG 37, 944.

92 Βλ. Μ. Βασιλείου Εἰς τὸ Πρόσεχε σεαυτῷ, ἑν. 31.

93 Γρηγόριος Νύσσης, Εἰς τὴν Ἑξαήμερον, PG 44, 97· πρβλ. τὸν Πλούταρχο, Περὶ τοῦ ἐμφαινομένου προσώπου τῷ κύκλῳ τῆς σελήνης, 920c.

94 Ἰω. Δαμασκηνός, Διαλεκτική, ἑν. 1 — περὶ γνώσεως.

95 Γρηγόριος ὁ Θεολόγος, Εἰς τὸν Μέγαν Βασίλειον, κεφ. 11, ἑν. 1· πρβλ. Γρηγόριο Νεοκαισαρείας τὸν Θαυματουργό, Χαριστήριος εἰς Ὠριγένην, ἑν. 15–16. Ἡ φράση τοῦ Συμεών, χαρακτηριστικὴ παρόμοιων δηλώσεων ἀρκετῶν πατέρων, ὅτι “οἱ (ἀρχαῖοι) Ἕλληνες μιλοῦσαν γιὰ τὰ αἰσθητὰ καὶ οἱ διηγήσεις τους εἶναι μάταιες περὶ ματαίων πραγμάτων” — Ἠθικός 1, Ἔργα ἁγίου Συμεὼν τοῦ Νέου Θεολόγου, ἔκδοση Ὀρθοδόξου Κυψέλης, Θεσ/νίκη 1988–9 (στὸ ἑξῆς ΕΣΝΘ) τ. 2, σ. 99 — προφανῶς δὲν προέρχεται ἀπὸ μελέτη, ἀλλὰ ἀπὸ ἄγνοια ἢ μεροληψία, ἴσως ἀπὸ κακὴ ποιμαντικὴ ἢ ἀσκητικὴ τακτική. Στὴν ἴδια τὴν ἑλληνόφωνη χριστιανοσύνη ἡ ἐκτίμηση τῆς ἑλληνικῆς ἀρχαιότητας, ὁσοδήποτε μεγάλη καὶ γόνιμη, συχνὰ ὑποχωροῦσε. Τὸ πιὸ χαρακτηριστικὸ ἴσως παράδειγμα τέτοιας ὑποχώρησης ἀποτελεῖ ὁ Γρηγόριος Παλαμᾶς, ἀδικῶντας τὴν σκέψη του καὶ μειώνοντας δραματικὰ τὸ μέγεθός του.