Ἀναζητῶντας στέρεη διάκριση ὁ Ὠριγένης ἐπέμενε στὴν πρακτικὴ πλευρά: “ἂς παραδεχτοῦμε πὼς ἔχουν σὲ ὁρισμένα σημεῖα τὰ ἴδια δόγματα οἱ Ἕλληνες[[194]] καὶ ὅσοι προέρχονται ἀπὸ τὴν δική μας παράδοση — ἀλλὰ πάντως δὲν ἔχουν τὴν ἴδια δυνατότητα νὰ καθοδηγήσουν καὶ νὰ συμμορφώσουν τὶς ψυχὲς σύμφωνα μὲ ὅσα διδάσκουν”.[195]
Τέτοιος σκανδαλισμὸς συμβαίνει ἀκόμη σήμερα, μὲ ὁρισμένους νὰ ζητοῦν ἁγιοποίηση τοῦ Σωκράτη,[196] ἄλλους νὰ κατηγοροῦν τοὺς ἀρχαίους γιὰ ἀτροφικὴ βούληση ἢ καὶ ἀπουσία ἐσωτερικότητας!
Ἡ πραγματικὴ διαφορά, ἂν ἔτσι τὸ ἐννοεῖ καὶ ὁ Ὠριγένης, βρίσκεται στὸ πρόσωπο τοῦ Χριστοῦ, ὁ ὁποῖος ὑπερβαίνει τὶς πεποιθήσεις τῆς ἀρχαιότητας στὴν ἁγιότητα ὄχι μόνο τῆς Παρουσίας Του ἀλλὰ ἀκόμα καὶ τοῦ Ὀνόματός Του, ὁπότε ἡ συνείδηση μεγαλώνει τὴν ἀποστολικότητά της: “τὸ ὄνομα Χριστὸς ἀποτελεῖ ὁμολογία τοῦ παντός (ὅλης τῆς Τριάδας), γιατὶ δηλώνει τὸν Θεὸ ποὺ τὸν ἔχρισε, τὸν Υἱὸ ποὺ ἐχρίσθη καὶ τὸ Χρῖσμα τὸ Πνεῦμα”.[197]
ΔΕΝ ΘΑ ΜΠΟΡΟΥΣΕ νὰ χρησιμοποιηθεῖ πραγματικὰ ἡ ἀρχαία ἑλληνικὴ σκέψη ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία, ἂν εἶχε ὑποτιμηθεῖ ἡ ἀξία της. “Πρῶτα θὰ παραθέσω τὰ καλύτερα ἀπὸ τοὺς Ἕλληνες σοφούς”, ἐξηγεῖ ὁ ἅγιος Ἰωάννης Δαμασκηνός, “γιατὶ ἔχω καταλάβει καλὰ ὅτι ὁποιοδήποτε ἀγαθὸ ὑπάρχει, τὸ ἔχει δωρίσει ἀπὸ ψηλὰ στοὺς ἀνθρώπους ὁ ἴδιος ὁ Θεός”.[198] Ὄχι μόνο ἀπόρριψη, ἀλλὰ καὶ μιὰ χλιαρὴ συγκαταβατικὴ στάση δὲν ὠφελεῖ, ἐφόσον στοὺς ἀρχαίους δὲν βρίσκεται ‘κάποιο’ ἀγαθό, ποὺ κι ἂν χαθεῖ ἀναπληρώνεται, ἀλλὰ ἡ “κορύφωση τῆς πανανθρώπινης λυτρωτικῆς ἀναζητήσεως”.[199]
Σελ. 1234567891011121314151617181920
