Ὄψη τραγικότητας ἀκόμη καὶ στὸν χριστιανισμό, ὅτι ὡς θρησκεία καταργεῖται. Καὶ ὅπως στὴν πρωτεύουσα διάσταση ὑπάρχει θάνατος πρὶν ἀπὸ τὸν βιολογικό, ἔτσι στὴν διάσταση τῶν πολιτισμῶν καὶ τῶν παραδόσεων, στὸν βαθμὸ ποὺ ἡ θεσμικότητα ἀποκρίνεται στὴν ἀλήθεια, καταλαβαίνει καὶ ὑποδέχεται ἥσυχα τὴν κατάργηση ποὺ τῆς δωρίζεται, ὥστε μεγαλώνει ὡς πρόσκληση στὸν κόσμο, δηλαδὴ γίνεται πιὸ καθολικὴ καὶ πιὸ ἀποστολική, καὶ μεγαλώνει ἐπίσης ὡς προσευχὴ στὸν Θεό, γίνεται πιὸ ἱερή. Ὁ Μανουὴλ Παλαιολόγος δίδασκε τὸν γυιό του, “μή πολεμᾶς μὲ χριστιανοὺς γιατὶ εἴμαστε ἀδέλφια, ἀλλὰ οὔτε μὲ κανέναν ἄλλο, οὔτε μὲ βαρβαρικὸ ἔθνος, ἂν ἔχει ὁρκιστεῖ εἰρήνη μαζί σου καὶ θέλει νὰ τηρήσει τοὺς ὅρκους του …
“Νομίζω πὼς ὅλοι θἄλεγαν ἠλίθιο κάποιον ποὺ θὰ νόμιζε ὅτι ὑπάρχει στὸν κόσμο ἄνθρωπος τελείως ξένος. Γιατὶ ὅλοι εἴμαστε παιδιὰ Ἑνός, ἔστω κι ἂν διαφέρουμε στὴν γλῶσσα ἢ σὲ ὁτιδήποτε, ἀκόμη καὶ στὴν ἴδια τὴν πίστη. Λοιπόν, ἄνθρωποι ὅπως εἴμαστε χρειάζεται νὰ φροντίζουμε τοὺς ἀνθρώπους, καὶ νὰ εὐχόμαστε γιὰ ὅλους ἀγαθά, νὰ τοὺς βοηθοῦμε ὅλους ὅπως εἶναι δίκαιο καὶ δυνατό. Γιατὶ ἔχουμε κοινὴ φύση, καὶ μία γῆ γιὰ ὅλους, μία ὀροφή, ἕνα φῶς καὶ ἕνας ἀέρας ἔχει ἁπλωθεῖ ἐπάνω σὲ ὅλους μας ἀπὸ τὸν Δημιουργό. Καὶ μὲ μιὰ λέξη, τὰ δικά Του εἶναι κοινὰ γιὰ ὅλους μας. Χρειάζεται ὅμως καὶ νὰ καταλαβαίνεις τὸ πιὸ μακρινὸ καὶ τὸ ἐγγύτερο (γιατὶ ὑπάρχουν πάρα πολλοὶ βαθμοὶ στὴν οἰκειότητα), καὶ νὰ εἶσαι μὲ ὅλους ἀγαθὸς ὅσο ἐξαρτᾶται ἀπὸ σένα, καὶ σὲ ὅσους εἶναι πιὸ κοντά σου νὰ προσφέρεσαι μὲ τὴν ἀνάλογη οἰκειότητα καὶ θέρμη στὴν σχέση σου”.[189]
Σελ. 1234567891011121314151617181920
