Αντιθέτως, το γεγονός ότι χώρες της περιφέρειας μπορούσαν μέχρι το 2010 να δανείζονται με εξαιρετικά χαμηλά επιτόκια, έδωσε πρόσκαιρα ανάσα στα δημοσιονομικά των χωρών αυτών. Δημιούργησε όμως τις γνωστές «φούσκες» υπερδανεισμού, είτε κρατικού, όπως στην Ελλάδα και την Πορτογαλία, είτε ιδιωτικού όπως στην Ιρλανδία και την Ισπανία.
Επιπλέον, τόσο οι πλουσιότερες, όσο και οι πιο αδύναμες χώρες, αντιμετώπισαν προβλήματα με τα χρηματοπιστωτικά τους συστήματα ως αποτέλεσμα της ελλιπούς τραπεζικής εποπτείας στην Ευρωζώνη.
Οι προϋποθέσεις δημιουργίας τραπεζικής ένωσης και μηχανισμού πανευρωπαϊκής εγγύησης των καταθέσεων άρχισαν να οικοδομούνται μόλις μετά την κρίση. Επιβάλλεται να ολοκληρωθούν το ταχύτερο δυνατόν. Ως αποτέλεσμα των παραπάνω, οι μεν πιο πλούσιες χώρες ωφελήθηκαν και έχτισαν μεγάλα εμπορικά πλεονάσματα, οι δε πιο αδύναμες χώρες έχασαν πολύτιμα κεφάλαια και χρηματοοικονομικούς πόρους. Και, δυστυχώς, δεν έφυγαν μόνο τα κεφάλαια, έφυγαν και οι άνθρωποι.
Το λεγόμενο Brain Drain δυσκολεύει σημαντικά τις οικονομικές μας προοπτικές. Αυτή είναι μια από τις βασικές προτεραιότητες της αυριανής μεταρρυθμιστικής Κυβέρνησης. Να δημιουργήσει τα κίνητρα επιστροφής δεκάδων χιλιάδων νέων, δημιουργικών ανθρώπων που έχουν εγκαταλείψει τη χώρα μας. Και μπορεί μεν το φαινόμενο να μην είναι μόνο ελληνικό. Αλλά σε εμάς έχει, για προφανείς λόγους, ακόμα πιο δραματικές συνέπειες.
