XXII.
Μονάχα ἡ ἀντίθεση Δραγούμης-Καβάφης (ἢ ἡ ἀντίθεση Κοραῆς-Σολωμὸς) ἀρκεῖ γιὰ νὰ δείξει πόσο πολύμορφος καὶ ἀντιφατικός, πόσο πλούσιος εἶναι ὁ νεοελληνικὸς χαρακτήρας. Κάθε προσπάθεια νὰ τὸν σταματήσουμε μέσα σ᾽ἕναν ἀλύγιστο ὁρισμὸ δὲν εἶναι ἑλληνικὴ ἀγνότητα ἀλλὰ ἀγνὸς δασκαλισμός.
XXIII.
Γιὰ νὰ συζητήσουν οἱ Ἕλληνες πρέπει νὰ διαιρεθοῦν σὲ παρατάξεις.
XXIV.
Δὲν πρέπει ὅμως νὰ ἀδικοῦμε προσωπικὰ κανέναν. Οἱ ἄνθρωποι ποὺ ὠνόμασα εἶναι ἀσφαλῶς ἐκλεχτοὶ ἄνθρωποι, ποὺ θὰ μποροῦσαν, μέσα σ᾽ ἕνα ἀνώτερο περιβάλλον, νὰ ἐλευθερώσουν τὴν ἀτομικότητά τους ἀπὸ τὰ δόγματα καὶ τὰ πάθη καὶ νὰ πραγματοποιήσουν κάτι καλό. Ἡ ἑλληνικὴ ἀτμόσφαιρα περιορίζει τὴν πνευματικὴ ζωή τους μέσ᾽ στὰ πιὸ στενὰ ὅρια, ἐξουδετερώνει τὴν πρωτοβουλία τους, τοὺς κάνει νὰ λησμονήσουν τὸν ἀληθινὸ προορισμό τους, τοὺς παρασύρει σὲ στάσεις ποὺ δὲν ἁρμόζουν σὲ διανοούμενους αὐτῆς τῆς ἀξίας. Γιὰ τοῦτο πρέπει νὰ ἀρνηθοῦμε ὄχι αὐτοὺς τοὺς ἀνθρώπους, ποὺ δουλεύουν ἀναμφισβήτητα μὲ καλὴ πίστη καὶ καλὲς προθέσεις, ἀλλὰ τὴν ἀτμόσφαιρα τοῦ δογματισμοῦ καὶ τῆς ἐμπάθειας, ποὺ τοὺς ἐμποδίζει νὰ κάνουν κάτι καλὸ καὶ μέσ᾽ στὴν ὁποία βλέπουμε ἥδη ἀρκετοὺς νέους νὰ χάνουνται.
