Ὁ λόγος τοῦ Μακρὸν γιὰ τὸ μέλλον τῆς Εὐρώπης ἦταν μιὰ εὐχάριστη ἔκπληξη, ἐπειδὴ κάποιες προηγούμενες παρεμβάσεις τοῦ Γάλλου ἡγέτη ἀπογοήτευαν. Μακάρι νὰ ἐκφράζεται μὲ τὶς ἰδέες αὐτὲς μιὰ ἀποκρυσταλλωμένη νοοτροπία, ἱκανὴ νὰ φέρει συνέπειες στὴν πράξη τὰ χρόνια ποὺ ἔρχονται.

Ὁ Μακρὸν τόνισε δύο στοιχεῖα κεντρικῆς σπουδαιότητας, γιὰ τὰ ὁποῖα δὲν ὑπάρχει συμφωνία. Πρῶτον, ὅτι ἡ Εὐρώπη δὲν μπορεῖ νὰ προχωρήσει ὅσο παραμένει ἐγχείρημα ἡγεσιῶν χωρὶς ἰδιαίτερη συμμετοχὴ ἢ καὶ μὲ πλήρη ἀποξένωση τῶν ἴδιων τῶν πληθυσμῶν της. Δεύτερον, ὅτι δὲν μπορεῖ νὰ εἶναι μιὰ πραγματικότητα ποὺ θὰ προκύψει καθιστῶντας τὰ ἔθνη περιττά, ἀλλὰ χάρη στὰ ἔθνη, ἀπὸ τὰ ἔθνη καὶ μὲ τὰ ἔθνη.

» Πλῆρες κείμενο τῆς ὁμιλίας (στὰ Ἀγγλικά)

Μὲ τὴν πρώτη θέση διαφωνοῦν ὅσοι ἀναγνωρίζουν στοὺς λαοὺς φυγόκεντρες δυνάμεις καὶ στὴν ἕνωση τῆς Εὐρώπης ἕνα ὅραμα ποὺ ἀφορᾶ κάποιες ἐλίτ. Δὲν θὰ ἀσχοληθῶ μὲ τὴν διαφωνία αὐτὴ γιατὶ ὁ παραλογισμὸς εἶναι προφανής.

Μὲ τὴν δεύτερη θέση διαφωνοῦν ὅσοι ἀναγνωρίζουν στὰ ἔθνη κάτι παρωχημένο καὶ ἀνίκανο νὰ ἐπιβιώσει στὸν καιρὸ τῆς παγκοσμιοποίησης, συγκρουόμενο μὲ τὴν ἴδια τὴν ἔννοια τῆς ἕνωσης τῆς Εὐρώπης, στὴν καλύτερη περίπτωση ἄχρηστο, πράγματι ὅμως ταγμένο στὴν ὑπονόμευση τῆς ἑνότητας.