Σὲ μιὰ φιλοσοφία τῆς ἱστορίας ἀδιάφορη γιὰ τὸν ἑλληνικὸ πολιτισμὸ στὸ σύνολό του, γιὰ παράδειγμα σὲ μιὰ κινεζικὴ θεώρηση, θὰ μποροῦσε ἴσως, παρὰ τὰ ὅσα λάθη, νὰ ὑπερισχύει κάτι σημαντικό. Στὸν ἀρχαιολατρικὸ ‘φιλελληνισμὸ’ ὅ,τι κυριαρχεῖ εἶναι ἕνα ἀπὸ τὰ παρανοϊκὰ σχήματα ποὺ παίρνει ἡ ἀπώλεια γιὰ νὰ καλεῖ τοὺς δικούς της. Αὐτὸ γιὰ τὸν σημερινὸ ἑλληνισμὸ σημαίνει ἐπίσης ὅτι οἱ ἴδιοι οἱ ἀρχαῖοι ἔβαλαν ὅριο συγκεκριμένο καὶ ἀμετάθετο, μᾶς ἀρέσει ἢ δὲν μᾶς ἀρέσει, δηλαδὴ εὐχὴ καὶ κατάρα: μετὰ τὴν Βάπτισή τους δὲν νοεῖται Ἕλληνας ἀντίχριστος. Μπορεῖ νὰ ἀνήκει σὲ ἀνώτερο γένος ἢ στὸ πιὸ τέλειο καὶ ἰδανικό — Ἕλληνας ὅμως δὲν μπορεῖ νὰ εἶναι.
Σημειώσεις
1 Φλορόφσκυ, Δημιουργία καὶ Ἀπολύτρωση, μτφρ. Π. Πάλλης, Θεσ/νίκη 1983, σ. 36.
2 Δρακόπουλος, Μεσαίωνας ἑλληνικὸς καὶ δυτικός, Ἀθήνα 19872, σ. 71. Πρβλ. τὴν σημείωση τοῦ Κέννεντυ (Sources of New Testament Greek, Edinburgh 1895, σ. 53), πὼς “ἡ Σοφία τοῦ Σολομῶντος περιέχει ‘τεχνικὲς’ ἐκφράσεις τῆς πλατωνικῆς καὶ τῆς στωϊκῆς φιλοσοφίας, ὅπως ὕλη ἄμορφος, πνεῦμα νοερόν, πρόνοια, κλπ.”
