Ντροπὴ τῆς Εὐρώπης, τὸ ποίημα ποὺ ἔγραψε ὁ Γκύντερ Γκρὰς γιὰ τὶς σημερινὲς σχέσεις Εὐρώπης καὶ Ἑλλάδας, ἴσως χαρακτηριζόταν ‘ρομαντικό’. Ἡ Ἑλλάδα εἶναι κοντὰ στὸ χάος ἀπὸ δικά της σφάλματα καὶ διαφθορά.

Διαφθορὰ ὑπάρχει στὴν Ἑλλάδα, διαφθορὰ διαπιστώνει ὁ Γκρὰς στοὺς Εὐρωπαίους — κλοπὴ ἑλληνικῶν θησαυρῶν, εἰσβολὴ στὴν Ἑλλάδα, συνεργασία μὲ τὴν χοῦντα, ἀπερισκεψία, πνευματικὴ φτώχια, ἀπόσταση ἀπὸ τὰ θεμέλια τῆς Εὐρώπης…

Δὲν εἶναι ἀσήμαντοι οἱ τρόποι καὶ οἱ ρυθμοὶ μὲ τοὺς ὁποίους πραγματοποιοῦνται οἱ οἰκονομικοὶ στόχοι. Ἂν ὅ,τι ὑπερισχύει στὴν περίπτωση τῆς Εὐρωπαϊκῆς Ἕνωσης δὲν εἶναι οἱ σχέσεις μιᾶς τράπεζας μὲ τοὺς πελάτες ἢ τοὺς συνεργάτες της ἀλλὰ ἡ συνεργασία ἱστορικῶν ἐθνῶν, μετέχοντας σὲ τέτοια σύμπραξη δὲν ἀρκεῖσαι νὰ ὁρίζεις τί θὰ κατασχέσεις ἂν ὁ ἄλλος δὲν σὲ πληρώσει, κτὅ., ἀλλὰ ἐξετάζεις ἂν οἱ ὅποιες ἀποφάσεις, ἀκόμα καὶ οἱ κατασχέσεις, βραχυπρόθεσμα καὶ μὴ προωθοῦν τὴν ἔνταση καὶ τὴν ποιότητα τῆς κοινῆς εὐρωπαϊκῆς πορείας, ὁπότε ἡ σοβαρότητα τῆς σχέσης βρίσκει τοὺς τρόπους νὰ δοθεῖ ἡ βοήθεια καὶ νὰ μὴν πάει χαμένη.