Ἀπό: Γιώργος Βαλσάμης, Οἱ Ἀρχαῖοι Ἕλληνες, Ἀθήνα 2014 (2η ἔκδοση).
Η ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ τοῦ Ἀντίλοχου ὅτι ὁ Πάτροκλος κεῖται νεκρός, σήμαινε τὴν ἐπιστροφὴ τοῦ Ἀχιλλέα στὸν πόλεμο καὶ τὴν ἧττα τῶν Τρώων — ἀλλὰ αὐτὸ ἦταν δευτερεῦον: ὁ Ἀντίλοχος ἔφερε πράγματι θλιβερὴ ἀγγελία.[317] Δὲν χρειαζόταν ὁ θάνατος αὐτὸς γιὰ νὰ κερδηθεῖ ὁ πόλεμος, ἦταν μόνο ἀναγκαία συνέπεια τῆς μή ἀναγκαίας ἄρνησης τοῦ Ἀχιλλέα νὰ πολεμήσει. “‘Πολλές’, λέει ὁ Αἰσχύλος[318], ‘εἶναι οἱ μάστιγες τοῦ τρόμου, τὰ τέρατα ποὺ τρέφει ἡ γῆ … μὰ ποιός θὰ μιλήσει γιὰ τὴν ἀπεριόριστη τόλμη τοῦ ἀνθρώπινου πνεύματος;’
“Ὁ Σοφοκλῆς, εἶναι ἀλήθεια, βλέπει τὸν ἄνθρωπο νὰ ἀποσπᾶται ἀπὸ αὐτὸ τὸ τρομακτικὸ τοπίο: τὸ ἄμετρο μεγαλεῖο τοῦ εἶναι του ἀποδεικνύεται ἐπίσης ἀπὸ τὴν ἱκανότητά του νὰ ὑποτάσσει τὰ φυσικὰ στοιχεῖα, τὴν δυνατότητα ποὺ τοῦ ἔχει δοθεῖ νὰ ἀντλεῖ ἀπὸ τὶς ἴδιες του τὶς δυνάμεις ὅ,τι χρειάζεται γιὰ νὰ θεμελιώσει καὶ νὰ δικαιώσει τὴν ἴδια του τὴν πραγματικότητα. Ἀλλὰ γιὰ τὸν Σοφοκλῆ, ὅπως καὶ γιὰ τὸν Αἰσχύλο, ὁ ἄνθρωπος παραμένει δεινὸς[[319]] λόγω τῆς ὑπερβολῆς τῆς θέλησής του, λόγω τῆς ὕβρεως ποὺ τὸν ὁδηγεῖ νὰ θέσει σὲ κίνδυνο τὸ σύνολο τῶν σχέσεων ποὺ συγκροτοῦν τὸν κόσμο ποὺ τοῦ ἀνήκει”.[320]
